ÖĞRENME NEDİR ?

Öğrenme, insanın doğduğu günden bu güne kadar devam eden, gelişim düzeyine göre gerçekleşen kapsamlı ve karmaşık süreçler zinciridir.

  Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler;

• Zeka geriliği
• Görme-işitme problemleri
• Kronik hastalıklar
• Aile içi sorunlar
• Okul veya öğretmenden kaynaklanan problemler ve
• Öğrenme güçlüğü.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ NEDİR?

Özel öğrenme güçlüğü, bir çocuğun zekası normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen

dinleme,

düşünme,

anlama,

kendini ifade etme,

okuma-yazma veya

matematik becerilerinde yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesi olarak tanımlanabilir.

BU ÇOCUKLARIN  GENEL ÖZELLİKLERİ ;

• Normal veya normalin üstünde zekaya sahiptirler.
• Kendini idare etme, sosyal algılama ve iletişim sorunları vardır.
• Yaşına ve zeka düzeyine uygun akademik başarı gösteremezler.
• Dikkat süreleri kısadır, konsantrasyon güçlükleri yaşarlar.
• Görsel ve işitsel algı sorunları vardır.
• Bir kısmında dil gelişimi gecikmiştir, kendilerini ifade etmekte zorlanırlar
• Zamanı iyi ve kaliteli kullanmazlar.
• Sağ sol ayırt edemezler.
• Çalışma alışkanlıkları yetersizdir.
• Sosyal-duygusal sorunlar yaşarlar.
• Okumayı sökmede zorlanırlar. Yavaş ve hatalı okurlar.
• Kendilerine özgü yazı boyutları vardır.
• Ters ayna şeklinde görürler.

OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ BELİRTİLER

• Dil gelişiminde gecikme
• Kelimeleri doğru telaffuz etmede güçlük
• Nesneleri adlandırmada güçlük
• Düğme ilikleyememe
• Geometrik şekilleri düzgün çizememe
• Aşırı hareketlilik

İLKOKUL DÖNEMİNDEKİ BELİRTİLER

• Okul başarıları zeka düzeylerine ve oranlarına göre düşüktür.
• Okuma hızları düşüktür. Yanlış kelime ve harf atlayarak okurlar.
• İmla kurallarına dikkat etmezler ve kelimeler arasında boşluk bırakmazlar.
• Matematik sembollerini sayıları geometrik şekilleri karıştırırlar.
• Çarpım tablosunu geç öğrenirler.

ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ NEDENLERİ

Özel öğrenme güçlüğünün nedenleri tam olarak bilinememektedir. Genel görüşe göre özel öğrenme güçlüğünün iki temel nedeni vardır.

GENETİK GEÇİŞ

• Özel öğrenme güçlüğünde genetik geçiş çalışmalarının büyük bir bölümü okuma güçlüğü olan çocuklar ve aileleriyle yapılmıştır.
• Okuma güçlüğü olan çocukların ailelerinde de yüksek oranda okuma problemleri görülmüş ve bu ailelerin çocukları da bu tür problemler karşısında risk altında olduğu bulunmuştur.

Yapılan bir araştırmaya göre ;

Okuma problemi olan çocukların ailelerinde de okuma bozukluğu öyküsü                sorgulanmış,

Erkek çocukların %35-45’inde

Kız çocuklarının %20’sinde görüldüğü bildirilmiştir.

PSİKOSOSYAL NEDENLER

• Her ne kadar genetik etmenler öğrenme güçlüğünde etkili olsa da çevresel etkilerinde önemli olduğu bilinmektedir.
• Anne çocuk ilişkisinin okuma güçlüğüyle bağlantılı olduğu kanıtlanmış ve okumayı erken sökmede etkili olduğu belirtilmiştir.
• Ayrıca alkolik ebeveynlere sahip çocukların öğrenme güçlükleri yaşayabilecekleri tespit edilmiştir.

OKUMA GÜÇLÜĞÜ (DİSLEKSİ)

Okuma bozukluğu  bireyin yaşı, zeka düzeyi, zeka yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda doğru okuma, okuma hızı ve okuduğunu anlamada, beklenilenden önemli ölçüde düşük görülen okuma başarısı olarak tanımlanmıştır.

• Okuma güçlüğü dil temelli bir bozukluk olduğu düşünülmektedir.
• Bu çocukların zeka düzeylerinde bir sorun yoktur. Hatta zeka düzeyleri yüksek çocuklarda da görülebilmektedir.

Disleksik çocukların genel özellikleri

• Kelimeleri öğrenme ve hatırlamada zorluk
• b ve d gibi harfleri 6 ve 9 gibi sayıları ters algılama
• Kelimelerdeki harfleri ya da sayıları karışık algılama (N’yi EN, 12’yi 21 algılamak gibi)
• Okurken kelimeleri atlama
• Gecikmiş ya da yetersiz konuşma
• Konuşurken anlama, uygun kelimeyi seçmede zorluk yaşama

MATEMATİK GÜÇLÜĞÜ (DİSKALKULİ)

Matematiksel ilişkileri kavramada , hesaplamada, sayısal sembolleri tanımada, kullanmada ve yazmada açığa çıkan bir bozukluk ve yetersizlik olarak tanımlanmıştır.

Bu Problem Kendini Şu Şekilde Gösterir ;

• Sayıları tanımada güçlük
• Matematik kavramlarını anlamada güçlük
• Matematik dilini anlamada güçlük
• Yöntemleri öğrenme ve anlamada güçlük
• Zayıf hesap becerisi
• Zayıf problem çözme becerisi

Matematik bozukluğunun görülme sıklığı konusunda az çalışma  yapılmıştır.

Yapılan çalışmalarda ise görülme sıklığı % 5-8 olarak saptanmıştır.

YAZILI ANLATIM BOZUKLUĞU

Bireysel olarak uygulanan standart testlerle ölçüldüğünde kişinin yaşı, ölçülen zeka düzeyine uygun olarak  aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda, yazma becerilerinin testlere göre önemli ölçüde altında olduğu bozukluktur.

YAZILI ANLATIM GÜÇLÜĞÜ GÖRÜLEN ÇOCUKLARDA  ;

• Zayıf kalem tutuş
• Yazarken kelimeler arasında boşluk bırakmama
• Yavaş yazma
• Yazarken harf veya hece atlama
• Yazı çalışması yapmaktan kaçınma ve ihmal etme
• Duyduklarını yazıya dökememe gibi özellikler görülür.

HANGİ PROBLEMLER İLE KARIŞTIRILIR?

Öğrenme bozuklukları en çok zeka geriliği ile birbirine karıştırılır.

• Zeka geriliğinde zeka fonksiyonlarının tümünde yetersizlikler görülürken
• Öğrenme bozukluklarında özel bir alanda (okuma, yazma, matematik ) gibi alanlarda görülür.